Krótkie łańcuchy dostaw żywności (KŁŻ) to forma zintegrowanej produkcji, przetwórstwa, dystrybucji i sprzedaży żywności, która minimalizuje liczbę pośredników pomiędzy kupującym a produkującym żywność. System KŁŻ charakteryzuje się ścisłymi związkami geograficznymi i społecznymi między producentami, podmiotami zajmującymi się przetwórstwem a konsumentami. Produkcja rolna odbywa się w niewielkiej odległości od klienta. Taki sposób dostaw zazwyczaj obejmuje lokalnych producentów działających wspólnie w celu promowania lokalnych rynków żywnościowych. Ten rodzaj partnerstwa przyczynia się do rozwoju gospodarki wiejskiej, tworzenia nowych sposobów sprzedaży lokalnych produktów, a ponadto przyciąga wielu świadomych konsumentów poszukujących zdrowej
i autentycznej żywności.

KŁŻ eliminując ogniwa pośrednie między rolnikiem a konsumentem zapewniają korzyści obu stronom, rolnikowi sprzedaż i uzyskanie marż ze sprzedaży swoich produktów, natomiast konsumentowi możliwość zakupu świeżej, wysokiej jakości żywności, ze znanego źródła po niższych cenach niż w handlu detalicznym.

Uczestnictwo producentów żywności w krótkich łańcuchach dostaw zapewnia zwiększenie udziału rolników w wartości dodanej, wzmocnienie gospodarek lokalnych, zapewnia osobom o niskich dochodach dostęp do dobrej żywności i zdrowej diety, wspieranie małych przedsiębiorstw i poprawienie rentowności małych gospodarstw.

Dzięki KŁŻ żywność może dotrzeć w sposób bezpośredni z pola na talerz konsumenta przy zachowaniu wysokiej jakości i autentyczności produktów. Żywność produkowana i sprzedawana w krótkich łańcuchach dostaw dzięki specyficznym i niepowtarzalnym cechom może stać wizytówką dziedzictwa regionu, z którego pochodzi.

---

Rolnicy lub małe zakłady przetwórcze, produkujące żywność mogą prowadzić działalność w ramach następujących form:

• dostawy bezpośrednie;
• sprzedaż bezpośrednia;
• rolniczy handel detaliczny (RHD);
• rzeźnie rolnicze;
• działalność marginalna, ograniczona i lokalna (MOL).

Wybór formy działalności zależy od indywidualnej decyzji rolnika lub przetwórcy, która powinna być dopasowana do jego sytuacji, w szczególności rodzaju prowadzonej produkcji podstawowej i możliwości produkcji żywności na jej bazie. Wybrana forma sprzedaży określa wymogi prawne, które muszą być spełnione indywidualnie przez każdego rolnika-producenta wprowadzającego produkty żywnościowe do obrotu, przede wszystkim w zakresie bezpieczeństwa żywności.

Przepisy regulują zarówno indywidualną jak i zbiorową działalność rolników w zakresie produkcji, przetwórstwa i sprzedaży żywności oraz przedsiębiorców nieprowadzących działalności rolniczej, którzy zajmują się przetwórstwem i sprzedażą żywności.

W Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 przewidziano interwencje, w ramach których zaplanowano wsparcie na tworzenie i rozwój krótkich łańcuchów żywności zarówno w gospodarstwie jak i poza gospodarstwem.