Ekonomika gospodarstw rolnych odgrywa kluczową rolę w zarządzaniu i funkcjonowaniu rolnictwa, w tym przede wszystkim w podnoszeniu konkurencyjności rynkowej. Jest to dziedzina naukowa, która analizuje etapy procesów produkcyjnych, alokację zasobów oraz środków produkcji, dystrybucję produktów oraz podejmowanie decyzji ekonomicznych w kontekście prowadzenia i zarządzania gospodarstwem rolnym.

Rolnicy od początku prowadzenia swojej działalności,  starali się efektywnie zarządzać swoimi gospodarstwami, przede wszystkim w jaki sposób uczynić produkcję bardziej zyskowną. Wykonywali więc nieustanie kalkulacje, liczyli opłacalność, czy analizowali procesy i ewentualne inwestycje w rozwój gospodarstwa. W dzisiejszych czasach planowanie, analiza i kalkulacja się nie zmieniły. Zmieniły się natomiast narzędzia i techniki. Z jednej strony, zakres dostępnych możliwości technicznych znacząco ułatwia te procesy, daje też nieporównywalnie większe możliwości. Ale równocześnie jest trudniej, gdyż trzeba zadać sobie wiele trudu, aby poznać podstawowe narzędzia analityczne, ich właściwości i zastosowania. Kluczem jednak do wszystkie są wiarygodne dane, a tych obecni rolnicy mają znacznie więcej niż ich przodkowie. Na podstawie danych zebranych w gospodarstwie, rolnik samodzielnie lub przy wsparciu doradcy, może przeprowadzić proces analizy, optymalizacji kosztowej, a także podjąć odpowiednie decyzje mające w efekcie przynieść większy przychód.

Wymagania stawiane współcześnie producentom rolnym są ogromne. Zadania, które w dużych firmach realizowane są przez grupy wyspecjalizowanych ekspertów, są przez rolników wykonywane samodzielnie lub przy wsparciu rodziny bądź doradcy. Rolnik powinien znać się na technologii produkcji, uwarunkowaniach prawnych oraz zarządzaniu i marketingu, musi umieć poprawnie przygotować biznes plan swojego gospodarstwa i plan  jego funkcjonowania oraz plan jego rozwoju wraz z niezbędnymi inwestycjami.

Kluczem do analizy ekonomicznej gospodarstwa są dane, w tym dane kosztowe i sprzedażowe. Aby rolnik mógł świadomie podjąć decyzję o zakupie środków produkcji konieczne jest bieżące weryfikowanie ich cen na wielu stronach internetowych różnych podmiotów zajmujących się ich dystrybucją. Natomiast jeśli rolnik chce sprzedać wyprodukowane surowce warto korzystać z danych zawartych w Zintegrowanym Systemie Rolniczej Informacji Rynkowej prowadzonym przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.