W środę 28 czerwca 2023 roku, w murach Parlamentu Rzeczypospolitej Polskiej, odbyło się ważne dla przyszłości środowiska spotkanie. Wydarzenie, które zgromadziło ekspertów z różnych dziedzin, miało na celu zwrócenie uwagi na jeden z najważniejszych aspektów dla naszej przyszłości - zdrowia gleby. Spotkanie "Zdrowie gleby kluczowe dla zdrowia indywidualnych gospodarstw rolnych, zdrowia Społeczeństwa i zdrowia Ojczyzny", zorganizowane zostało przez Parlamentarny Zespół ds. Rozwoju Gospodarstw Rodzinnych, Mateusza Ciasnocha i European Carbon Farmers.

Uczestnicy, zarówno ci obecni fizycznie w Sejmie, jak i ci dołączający online, reprezentowali różne grupy zainteresowanych - od użytkowników ziemi, przez rolników, leśników, naukowców, doradców rolniczych, obywateli, polityków, samorządowców, aż po regulatorów. Wszyscy zgromadzeni podzielili się swoją wiedzą i doświadczeniem, zwiększając poziom świadomości kwestii zdrowia gleby wśród uczestników.

Spotkanie moderował Pan Poseł Jarosław Sachajko, Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwoju Gospodarstw Rodzinnych. Dołączyło do nas wiele osób stacjonarnie w Sejmie i ponad 60 osób w formule on-line. Najbardziej cieszy mnie wielka różnorodność uczestników. Mieliśmy przedstawicieli Ministerstw, polityków każdej opcji, ekspertów, naukowców i, co najważniejsze, praktyków zdrowia gleby oraz edukatorów - komentował Przewodniczący Sachajko.

Mateusz Ciasnocha, rolnik z Żuław Wiślanych i Prezes Zarządu European Carbon Farmers, podkreślił cel spotkania, mówiąc: Zorganizowane przez nas spotkanie miało na celu promocję Europejskiej Misji na rzecz Zdrowia Gleby, której na zaproszenie Komisji Europejskiej – jako aktywny rolnik, a także osoba budująca most pomiędzy polityką rolną i klimatyczną z rolnikami w centrum – mam przyjemność doradzać w mojej roli jako Członek Rady Doradczej.

Spotkanie otworzyła trójka rolników: Pani Zuzanna Szmidel z Gospodarstwa i Wydawnictwa Regeneratywnie.pl, reprezentująca mniejsze powierzchniowo gospodarstwa i dzieląca się perspektywą rolnika w pierwszym pokoleniu, Pan Marcin Ciok, rolnik zarządzający ponad 500 ha gospodarstwa produkującego najwyższej jakości wołowinę, a także Pan Maciej Podyma z Fundacja Łąka, który mówił o stanie zdrowia gleb miejskich w Polsce. Wszyscy dzielący się swoim doświadczeniem podkreślali kluczową rolę edukacji jako czynnika krytycznego i fundamentalnego w tworzeniu, rozwoju i ochronie zdrowia gleby, niezależnie od tego czy mówimy o terenach miejskich, miejsko-wiejskich, czy wiejskich.

Joanna Stawowy, Członek Gabinetu Komisarza Rolnictwa Unii Europejskiej Pana Janusza Wojciechowskiego, przedstawiła Misję Glebową z perspektywy Komisji Europejskiej. Podkreśliła i powtórzyła centralny punkt wydarzenia: jesteśmy – wszyscy, włącznie z rządzącymi, obecnymi i jak i każdymi przyszłymi – zaproszeni do aktywnego zaangażowania się w działania Misji Glebowej.

Pani Stawowy jako pierwsza podkreśliła konieczność stworzenia i strategicznego wspierania Lustrzanej Misji na rzecz Zdrowia Gleby w Polsce. Misja taka może – i powinna – być centralnym punktem systemowych działań na rzecz ochrony i rozwoju zdrowia gleby w Polsce, które dotykają wszystkich obywateli i wszystkich resortów.

Następnie, w perspektywę globalną wprowadził uczestników Pan Tomasz Chruszczow, Champion Wysokiego Szczebla dla Działań Klimatycznych ONZ – COP24. Podkreślił on kluczową rolę właściwego zarządzania glebą, ściśle połączonego z wysiłkami adaptacji i mitygacji do zmian klimatycznych. Przedstawiona została również historia łączenia procesu negocjacji klimatycznych z rolnictwem zaczynając od Inicjatywy 4p1000, której Polska była inicjatorem, ale jej główne założenie – czyli zwiększanie o 4 promile poziomu węgla organicznego w glebie rocznie – nie jest obecnie osiągane na poziomie kraju.

Pan Ambasador Artur Pollok, Stały Przedstawiciel Rzeczypospolitej Polskiej przy agendach Organizacji Narodów Zjednoczonych w Rzymie, zaszczycił spotkanie przesłaniem oficjalnego listu, w którym przedstawił spójny obraz inicjatyw na rzecz zdrowia gleby z tym zaprezentowanym przez European Carbon Farmers, a także wyraził poparcie dla strategicznego wspierania Misji na rzecz Zdrowia Gleby w Polsce, w tym również poprzez stworzenie i strategiczne wspieranie Lustrzanej Misji, jako w pełni spójne z działaniami globalnymi, które Rzeczypospolita Polska aktywnie wspiera.

Spotkanie wróciło na poziom lokalny z prezentacją Pana Krzysztofa Pałkowskiego, Dyrektora Departamentu Rolnictwa i Środowiska w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. Przedstawił on rolę rolnictwa we wpływie na zdrowie gleby rolniczej jednocześnie podkreślając rolę samorządu lokalnego jako kluczowego organu w realizacji polityki zdrowia gleby w Polsce.

Następnie, zaproszenie do włączenia się w działania Misji Glebowej UE wraz z konkretnym zaproszeniem do założenia profilu na portalu sieciującym zainteresowanych udziałem w naborach w ramach Misji Glebowej stworzonym przez Projekt NATI00NS przedstawił Pan Profesor Grzegorz Siebielec z IUNG: Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach.

Część prezentacji zakończył Pan Profesor Zbigniew Karaczun, Profesor Nadzwyczajny w Katedrze Ochrony Środowiska i Dendrologii Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Podkreślił on konieczność proaktywnego budowania mostów pomiędzy działaniami klimatycznymi, a środowiskowymi i ich promocję na poziomie europejskim w celu nadawania kierunku polityce UE.

Zadania podsumowania dyskusji przed otwarciem sesji pytań i odpowiedzi podjął się Mateusz Ciasnocha. Powtórzył on wielokrotnie wysunięte aspekty, a więc:

1. Konieczność stworzenia strategii odbudowy, rozwoju i ochrony zdrowia wszystkich – rolniczych, miejskich, leśnych, poprzemysłowych i wszystkich innych – gleb w Polsce.
2. Osiągnięcie tego celu poprzez strategiczne wspieranie i włączanie się w działania już podejmowane, a także planowane w ramach Europejskiej Misji na rzecz Zdrowia Gleby.
3. Konkretne wprowadzenie w życie dwóch powyższych ambicji poprzez powołanie do życia Lustrzanej Misji Zdrowia Gleby w Polsce.

Ciasnocha rozszerzył zaproszenie o pomysły powołania Parlamentarnego Zespołu Przyjaciół Zdrowia Gleby oraz Krajowego Adwokata na rzecz Gleby czerpiąc inspirację z Australii, z którą współpracuje na co dzień w tym zakresie.

Organizator wydarzenia podzielił się również doświadczeniami Stanu Kalifornia w zakresie budowania mostu pomiędzy polityką klimatyczną, a rolną z rolnikiem w centrum, które zdobył w trakcie YTILI Fellowship finansowanym przez Departament Stanu USA i realizowanym przez WorldChicago. Podejmowane działania Stanu Kalifornia i w Stanie Kalifornia są kompleksowe, a więc mają wymiar centralny – przykładem jest finansowanie programów rolniczych z budżetu Stanowego Rynku Regulowanego Handlu Emisjami – oraz oddolny – przykładem jest organizacja CalCAN, która monitoruje oraz prowadzi działania lobbingowe na rzecz systemowego podejścia do tworzenia polityki rolnej i klimatycznej.

Wracając do perspektywy Polskiej, Ciasnocha podkreślił, iż zaproszenia wysuwane w trakcie spotkania nie są marzeniami, ale już dzieją się w Polsce jak pokazują przykłady praktyków obecnych w trakcie spotkania, a także uczestnictwo w Projekcie MIDAS finansowym z budżetu Horyzont Europa przez European Carbon Farmers.

Spotkanie zakończyło się bogatą sesją pytań i odpowiedzi połączonych z dyskusją z aktywnym uczestnictwem uczestników – zwłaszcza praktyków w zakresie zdrowia gleby – obecnych fizycznie w Sejmie oraz uczestniczących w spotkaniu w formule zdalnej.

Współorganizatorzy spotkania poświęconego zdrowiu gleby – Parlamentarny Zespół ds. Rozwoju Gospodarstw Rodzinnych Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Mateusz Ciasnocha oraz European Carbon Farmers – pragną wyrazić serdeczne podziękowania dla wszystkich uczestników i w jakikolwiek sposób wspierających wydarzenie, które okazało się wielkim sukcesem. Szczególne podziękowania kierujemy do Pani Magdaleny Jóźwiak za pracę dzień i noc od momentu potwierdzenia daty spotkania oraz Departamentowi Stanu Stanów Zjednoczonych, który – poprzez Fundusz Alumnów Programu YTILI – wsparł organizację wydarzenia.

---

Źródło: Notatka prasowa European Carbon Farmers