Leśnictwo i agroleśnictwo

Lasy są cennymi i niezastąpionymi ekosystemami, które pełnią kluczową rolę dla ochrony bioróżnorodności, zachowania zasobów naturalnych i przeciwdziałania zmianom klimatycznym. Jak pokazały badania, zrównoważona gospodarka leśna ma olbrzymi potencjał do magazynowania gazów cieplarnianych i produkcji tlenu. W Polsce, zielonym sercu Europy, lasy zajmują znaczną część krajobrazu i są integralną częścią naszego dziedzictwa przyrodniczego. Aby chronić i zrównoważyć zarządzanie naszymi zasobami w kraju, wdrażane są zrównoważone praktyki leśne, które łączą ochronę środowiska, rozwój gospodarczy i społeczny.

Zrównoważone praktyki leśne opierają się na zasadzie trwałego zarządzania lasem, przy uwzględnieniu jego funkcji ekologicznych, społecznych i ekonomicznych. Obejmują one szereg działań, takich jak:

  • Zrównoważona gospodarka leśna: zapewnienie równowagi między wycinką drzew a odnową lasu. W praktyce oznacza to, że ilość wyciętych drzew nie powinna przekraczać naturalnej zdolności lasu do samoodnowy, w tym także w kontekście możliwości do magazynowania gazów cieplarnianych.
  • Ochrona bioróżnorodności: zachowanie różnorodności biologicznej w lesie, zapewnienie ochrony dla rzadkich gatunków roślin i zwierząt oraz ich siedlisk, jako element realizacji unijnej Strategii na rzecz Bioróżnorodności.
  • Zrównoważone zastosowanie zasobów: odpowiednie wykorzystanie drewna i innych surowców leśnych, zapobieganie nadmiernej eksploatacji i zapewnienie długoterminowej produktywności lasu.
  • Zabezpieczenie funkcji ochronnych: ochrona lasów przed erozją gleby, przeciwdziałanie powodziom i ochrona zasobów wodnych.
  • Udział społeczności lokalnych: włączenie lokalnych społeczności w proces podejmowania decyzji dotyczących zarządzania lasem, edukację i świadomość ekologiczną.

Synergia gospodarki leśniej i rolnictwa

Agroleśnictwo to prawdopodobnie najstarsza forma rolnictwa, odgrywająca w nim oraz leśnictwie coraz większą rolę. Przez stulecia drzewa były częścią krajobrazu rolniczego porastając granice działek, stanowiąc barierę wietrzną i dostarczając opału oraz pożywienia. Agroleśnictwo łączy funkcje ekosystemowe jakie pełnią lasy integrując drzewa i krzewy z uprawą i hodowlą zwierząt.  Produkcja roślinna i zwierzęca odbywa się na gruntach rolnych w systemie naśladującym piętra lasu. Agroleśnictwo umożliwia pełne wykorzystanie przez rolnictwo usług ekosystemowych jakie dostarczają zadrzewienia, przez m.in. zwiększenie rentowności gospodarstw rolnych oraz dywersyfikację produkcji i tworzenie nowych rynków zbytu. Takie połączenie rolnictwa, leśnictwa, ogrodnictwa i produkcji zwierzęcej ma ogromne zalety zarówno w kontekście ekologii, urozmaicenia krajobrazu jak i ochrony różnorodności biologicznej. Produkty rolne wytwarzane w systemach agroleśnych są bardzo poszukiwanymi przez konsumentów w całej Polsce. Taki model synergii leśnictwa i rolnictwa pozwala na znaczącą redukcję emisji gazów cieplarnianych oraz ich magazynowanie bezpośrednio z atmosfery, zmniejszając tym sam wartość emisji z danego obszaru.