Coraz częstsze i dłuższe susze, późne przymrozki spowodowane łagodnymi zimami, huraganowe wiatry i opady gradu — te skutki zmiany klimatu stają się trudnym wyzwaniem dla polskich sadowników. Jak przeczytamy w najnowszym raporcie Koalicji Klimatycznej "Sadownicy wobec zmiany klimatu i jej skutków", pilne są działania mitygacyjne i adaptacyjne, a sadownicy wskazują na potrzebę dostępu do edukacji i wsparcia ze strony władz.

Polska jest potęgą w produkcji owoców. Z produkcją na poziomie ok. 4,3 mln ton rocznie, zajmuje 3. miejsce w UE, po Hiszpanii i Włoszech, a przed Francją i Grecją.  Jesteśmy największym producentem jabłek, wiśni, malin, porzeczek i agrestu w UE, a także znaczącym producentem borówek, truskawek i aronii. Jak podaje raport, udział sektora w eksporcie produktów rolno-spożywczych wynosił 4% w okresie od stycznia do września 2020 roku, co jest wartością niemal 5-krotnie większą niż w pierwszym roku członkostwa Polski w UE.

Niemniej jednak, utrzymanie tak wysokiego potencjału może okazać się coraz trudniejsze. Skutki zmian klimatu, takie jak ilość i rozkład opadów, długość okresu wegetacyjnego, występowanie ekstremalnych zdarzeń pogodowych, czy ryzyko późnowiosennych przymrozków, mają znaczący wpływ na przyszłość sadownictwa. 

 

RAPORT

 

Badanie przeprowadzone przez Koalicję Klimatyczną wśród sadowników z regionu sandomierskiego pokazało, że producenci owoców już teraz muszą mierzyć się z narastającymi problemami. Wsród ankietowanych, niemal 75% stwierdziło, że zmiany te mają negatywny wpływ na ich działalność, a w opinii niemal 11% ten negatywny wpływ jest bardzo poważny.

Większość badanych wskazała, że podejmuje działania przeciwdziałające zagrożeniom i zwiększające odporność ich gospodarstw na skutki zmiany klimatu. Niemniej jednak, jak wynika z raportu:  zbyt wysoki koszt rozwiązań adaptacyjnych, brak dostępu do wiarygodnych źródeł informacji na temat zmiany klimatu oraz brak odpowiednich regulacji w zakresie pomocy dla sektora, nadal stanowią poważne bariery do działania.

Sadownicy zgłaszają potrzebę edukacji w zakresie odpowiednich praktyk. Część ankietowanych stwierdziła, że brakuje im wiedzy na temat najbardziej efektywnych strategii, takich jak użycie odpowiednich odmian drzew owocowych, zastosowanie nowych technologii nawadniania, czy stosowanie technik minimalizacji ryzyka związanego z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi.

Tym samym, brak dostępu do rzetelnych źródeł oraz odpowiednich narzędzi może prowadzić do trudności w podejmowaniu decyzji i dalszych utrudnień w produkcji. Dlatego też ważne jest, by władze na wszystkich poziomach — lokalnym, regionalnym i krajowym — podejmowały działania, które ułatwią dostęp do niezbędnej wiedzy i zasobów, w tym do finansowania narzędzi wsparcia.

Rozwój systemu doradztwa rolniczego i skuteczny transfer wiedzy z instytucji naukowych i eksperckich na poziom gospodarstw rolnych są kluczowe dla osiągnięcia celów klimatycznych w sadownictwie.

W raporcie wyraźnie zaznaczono, że adaptacja do zmiany klimatu jest nie tylko koniecznością, ale też szansą. Poprzez wdrożenie praktyk zrównoważonego rolnictwa, sadownicy mogą nie tylko zabezpieczyć swoją produkcję, ale także przyczynić się do ogólnego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

Niedofinansowane służby doradztwa rolniczego nie są w stanie zapewnić rolnikom wystarczającego wsparcia w zakresie integracji celów klimatycznych i środowiskowych do codziennej praktyki rolniczej.

Wnioski zawarte w raporcie jasno wskazują, że przyspieszone działania na rzecz adaptacji do zmiany klimatu w sektorze owocowym są niezbędne. Wraz z rozwojem wiedzy na temat zmiany klimatu i jej wpływu na rolnictwo, edukacja i wprowadzanie skutecznych rozwiązań stają się kluczowym elementem zapewnienia trwałości i odporności polskiego sadownictwa.

---

Źródło: koalicja klimatyczna