LEADER / RLKS

LEADER/ Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) wspierany ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), jest jedną z interwencji Planu Strategicznego WPR na lata 2023-2027.

Obecnie trwa konkurs na wybór strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność przygotowanych przez lokalne grupy działania w Polsce.

Interwencja LEADER ukierunkowana jest na budowanie lokalnej tożsamości bazującej na aktywizacji społecznej i przy wykorzystaniu miejscowych zasobów w sposób zapewniający najlepsze zaspokojenie potrzeb społeczności wiejskich, w tym poprzez wykorzystanie wiedzy, innowacji i rozwiązań cyfrowych.

Zakresy wsparcia interwencji obejmują:

  1. Rozwój przedsiębiorczości, w tym rozwój biogospodarki lub zielonej gospodarki w szczególności:
       a) podejmowanie pozarolniczej działalności gospodarczej przez osoby fizyczne,
       b) rozwijanie pozarolniczej działalności gospodarczej,
       c) rozwijanie przedsiębiorstw społecznych;
     
  2. Rozwój pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych w szczególności w zakresie:
       a) gospodarstw agroturystycznych,
       b) zagród edukacyjnych,
       c) gospodarstw opiekuńczych;
     
  3. Rozwój współpracy w ramach krótkich łańcuchów żywnościowych;
     
  4. Poprawa dostępu do usług dla lokalnych społeczności, z wyłączeniem inwestycji produkcyjnych oraz operacji w zakresach wymienionych w punktach 1–2;
     
  5. Przygotowanie koncepcji inteligentnej wsi;
     
  6. Poprawa dostępu do małej infrastruktury publicznej;
     
  7. Kształtowanie świadomości obywatelskiej o znaczeniu zrównoważonego rolnictwa, gospodarki rolno-spożywczej, zielonej gospodarki, biogospodarki oraz ochrony dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego polskiej wsi, a także wzmacnianie programów edukacji liderów życia publicznego i społecznego;
     
  8. Włączenie społeczne osób w niekorzystnej sytuacji.

W ramach wdrożenia interwencji LEADER przyjęto 2 komponenty:

  1. Wdrażanie LSR - Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju, w tym: projekty grantowe i operacje własne Lokalnych Grup Działania (LGD) oraz projekty współpracy,
  2. Zarządzanie LSR - Zarządzanie lokalnymi strategiami rozwoju i animacja.

W dziesięciu województwach: kujawsko-pomorskim, lubuskim, małopolskim, podkarpackim, podlaskim, pomorskim, śląskim, świętokrzyskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim, instrument RLKS będzie wdrażany z wykorzystaniem środków nie tylko z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich ale również z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego PLUS.

Tworzenie lokalnego partnerstwa, zwanego LOKALNĄ GRUPĄ DZIAŁANIA (LGD), jest oryginalną i ważną cechą podejścia LEADER. LGD to rodzaj partnerstwa terytorialnego powstałego jako oddolna inicjatywa, zrzeszająca przedstawicieli lokalnych organizacji z sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego oraz mieszkańców działających na rzecz lokalnej społeczności. LGD jako forum uczestnictwa obywateli na swoim obszarze pełni kilka funkcji:

  • doradztwa w zakresie finansowania,
  • jednostki tworzącej sieci kontaktów, oraz
  • biznesu innowacji społecznych.