Zagrody edukacyjne to innowacyjny element rolnictwa społecznego, który łączy aktywność rolniczą z profesjonalnymi usługami edukacyjnymi. Te unikatowe gospodarstwa odgrywają ważną rolę w edukacji, integracji społecznej i terapii na terenach wiejskich. W Polsce inicjatywa jest koordynowana przez różne instytucje, w tym Centrum Doradztwa Rolniczego.  

"Zagroda Edukacyjna" to zastrzeżony znak towarowy, który może być używany tylko przez gospodarstwa spełniające określone kryteria. Te, muszą być zlokalizowane na terenach wiejskich i oferować profesjonalne usługi edukacyjne. Prawo do korzystania z nazwy jest regulowane przez system doradztwa rolniczego i jest związane z różnymi aspektami działalności, od produkcji roślinnej i zwierzęcej po wspieranie dziedzictwa kulturowego i rozwijanie świadomości ekologicznej.

• Gospodarstwa skierowane na edukację dzieci — te gospodarstwa koncentrują się na przybliżeniu najmłodszym życia w gospodarstwie rolnym i procesów produkcji żywności.
• Gospodarstwa wspierające terapię i rozwój — drugi typ zagród edukacyjnych skupia się na terapii i rozwoju psychofizycznym dzieci z różnymi dysfunkcjami. Gospodarstwa oferują specjalistyczne programy i warsztaty, które pomagają w rozwoju dzieci.

Prowadzenie działalności edukacyjnej w gospodarstwie przynosi wiele korzyści, wśród których najczęściej wymienia się: dodatkowy dochód, promocję lokalnych produktów i przedłużenie sezonu turystycznego. Dla szkolnictwa natomiast, idea stanowi znaczące urozmaicenie i wzbogacenie procesu kształcenia. W przyszłości edukacja w gospodarstwach rolnych może przełożyć się na lepszą ochronę bioróżnorodności i stosowanie zrównoważonych praktyk na obszarach wiejskich.

W tym miejscu warto zaznaczyć, że rozwój sieci zagród edukacyjnych stanowi priorytetowy kierunek działalności doradczej wskazany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi dla Centrum Doradztwa Rolniczego na lata 2022-2023. Jest to zgodne z Planem Strategicznym WPR na lata 2023-2027, który podkreśla znaczenie edukacji w kontekście rolnictwa i obszarów wiejskich.

Powołana w 2012 roku, Ogólnopolska Sieć Zagród Edukacyjnych jest główną instytucją koordynującą działania zagród edukacyjnych. Działa w ramach systemu doradztwa rolniczego i jest koordynowana przez Centrum Doradztwa Rolniczego, Oddział w Krakowie. Na poziomie regionalnym, w każdym z 16 województw działa co najmniej jeden przeszkolony doradca CDR, który pełni rolę koordynatora wojewódzkiego.

Obecnie w Sieci funkcjonuje blisko 300 zagród edukacyjnych. Zapraszamy do odwiedzenia strony zagrodaedukacyjna.pl, gdzie znajdują się informacje o sieci, tematyczne poradniki oraz oferty zagród z całej Polski.

Udział w sieci jest dobrowolny i bezpłatny. Dołączenie do niej jest procesem, który wymaga spełnienia określonych kryteriów, a aplikujący, muszą wypełnić kwestionariusz zgłoszenia i otrzymać rekomendację od uprawnionego doradcy ODR. Ta procedura zapewnia, że tylko gospodarstwa spełniające określone standardy mogą dołączyć do sieci. Więcej informacji na ten temat oraz formularze zgłoszeniowe można znaleźć na stronie zagrodaedukacyjna.pl w zakładce "Dołącz do nas".