Inicjatywa LEADER jest to oddolne podejście wprowadzone w 1991 r. przez Komisję Europejską do rozwoju obszarów wiejskich, którego istota polega na włączeniu lokalnych społeczności w diagnozowanie problemów własnego obszaru i wypracowywanie sposobów ich rozwiązania.
Na realizację lokalnych strategii rozwoju przewidziano wsparcie w Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR 2023-2027).
W ramach PS WPR 2023-2027 katalog beneficjentów w ramach interwencji LEADER został rozszerzony także o rolników, którzy od tej pory, w ramach tej inicjatywy mają możliwość realizować operacje związane m.in. z rozwojem pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych.
Wsparcie w ramach inicjatywy LEADER
Wsparcie w ramach inicjatywy LEADER udzielane jest na operacje mające na celu:
1. Rozwój przedsiębiorczości, w tym rozwój biogospodarki lub zielonej gospodarki poprzez:
- a. podejmowanie pozarolniczej działalności gospodarczej przez osoby fizyczne,
- b. rozwijanie pozarolniczej działalności gospodarczej.
2. Rozwój pozarolniczych funkcji małych gospodarstw rolnych w zakresie tworzenia lub rozwijania:
- gospodarstw agroturystycznych,
- zagród edukacyjnych,
- gospodarstw opiekuńczych.
3. Rozwój współpracy poprzez tworzenie lub rozwijanie krótkich łańcuchów żywnościowych.
4. Poprawa dostępu do usług dla lokalnych społeczności, z wyłączeniem inwestycji infrastrukturalnych oraz operacji w zakresach wymienionych punktach 1-3.
5. Przygotowanie koncepcji inteligentnej wsi.
6. Poprawa dostępu do małej infrastruktury publicznej.
7. Kształtowanie świadomości obywatelskiej o znaczeniu zrównoważonego rolnictwa, gospodarki rolno-spożywczej, zielonej gospodarki, biogospodarki, wsparcie rozwoju wiedzy i umiejętności w zakresie innowacyjności, cyfryzacji lub przedsiębiorczości, a także wzmacnianie programów edukacji liderów życia publicznego i społecznego, z wyłączeniem inwestycji infrastrukturalnych.
8. Włączenie społeczne seniorów, ludzi młodych lub osób w niekorzystnej sytuacji.
9. Ochrona dziedzictwa kulturowego lub przyrodniczego polskiej wsi.
10. Przygotowanie projektów partnerskich.
Wsparcie udzielane jest w formie dotacji w postaci ryczałtu w zakresie:
- podejmowania pozarolniczej działalności gospodarczej przez osoby fizyczne, tworzenia gospodarstw agroturystycznych, zagród edukacyjnych oraz gospodarstw opiekuńczych do wysokości 150 tys. zł,
- tworzenia krótkich łańcuchów żywnościowych do wysokości 350 tys. zł,
- projektów grantowych do wysokości 500 tys. zł, przy czym wysokość pojedynczego grantu:
na sfinansowanie przygotowania jednej koncepcji inteligentnej wsi, indykatywna kwota jednostkowa wynosi 4 tys. zł,
na przygotowanie projektu partnerskiego wynosi: do 50 tys. zł w przypadku projektu partnerskiego z podmiotem z obszaru innej LSR z Polski, do 150 tys. zł – w przypadku międzynarodowego projektu partnerskiego (z podmiotem z obszaru innej LSR z innego kraju).
W pozostałych przypadkach (w tym na operacji własnej) wsparcie będzie miało formę dotacji w postaci refundacji kosztów kwalifikowalnych do wysokości 500 tys. zł.
Z uwagi na specyfikę podejścia LEADER, które jest podejściem oddolnym, zakres wsparcia oferowanego na danym obszarze, a także kwoty pomocy na poszczególne operacje zależne są od potrzeb zdiagnozowanych przez lokalną społeczność i przyjętej przez nią LSR, która została wybrana do realizacji w ramach PS WPR 2023-2027.
Pierwsze nabory wniosków w zakresie interwencji LEADER, realizowanej w ramach PS WPR 2023-2027, odbędą się najwcześniej w IV kwartale 2024 roku. Informacje na temat naborów wniosków będą ogłaszane przez LGD i publikowane na ich stronach internetowych.
Zachęcamy do obejrzenia odcinka cyklu "To się opłaca" poświęconego wdrażaniu LSR w ramach PS WPR, opracowanego przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
To się opłaca - Wdrażanie LSR w ramach PS WPR