kontrast A A A
English flagENG
|

Europejski Parlament Wiejski – o obszarach wiejskich w Brukseli

Europejski Parlament Wiejski (ERP) to inicjatywa trzech ogólnoeuropejskich organizacji wspierających rozwój obszarów wiejskich i angażujących mieszkańców wsi w proces podejmowania decyzji o przyszłości wsi:

  • The European Rural Community Alliance (ERCA),
  • PREPARE Partnership for Rural Europe, którego członkiem jest Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich,
  • European LEADER Association for Rural Development (ELARD), którego członkiem jest Polska Sieć LGD – Federacja Regionalnych Sieci LGD.

Ostatni zjazd ERP miał miejsce 12-15 września 2022 r. w Kielcach [LINK]. Należy pamiętać, że ERP to nie jedno wydarzenie, ale proces w który angażowany jest szeroki wachlarz interesariuszy rozwoju obszarów wiejskich umożliwiający wszystkim zainteresowanym stronom wziąć aktywny udział w debacie o przyszłości wsi, wyzwaniach w obliczu których stoimy. Dlatego zwykle między poszczególnymi edycjami ERP mija 2-3 lata, w trakcie których  w niektórych państwach odbywają się krajowe parlamenty wiejskie. Co roku organizowany jest ERP Mid-term Event w Brukseli, tym razem we współpracy z Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym.

Z Polski w wydarzeniu uczestniczyli: Bogusław Wijatyk – Dyrektor Generalny, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi; Ryszard Kamiński, Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego; Szymon Migoń z Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich i Związku Młodzieży Wiejskiej oraz Piotr Sadłocha z Polskiej Sieci LGD – Federacji Regionalnych Sieci LGD.

Wydarzenie otworzył Christopher Hansen – Komisarz ds. Rolnictwa i Żywności. W pierwszych słowach mówił o Długoterminowej wizji dla obszarów wiejskich [LINK], która stawia sobie za cel włączenie mieszkańców obszarów wiejskich w proces podejmowania decyzji w dyskusji o wyzwaniach, tak aby wieś była silniejsza, lepiej skomunikowana, odporna i zamożna. Odniósł się jednocześnie do raportu opublikowanego przez Komisję w ubiegłym roku „Długoterminowa wizja dla obszarów wiejskich UE: najważniejsze osiągnięcia i dalsze działania” [LINK], podkreślając, że teraz jest jednocześnie czas na dyskusję o politykach UE po roku 2027. W dalszej części swojej wypowiedzi przedstawił plany dotyczące przygotowywanej wizji dla rolnictwa i sektora żywnościowego, którą zapowiedział zaprezentować 19 lutego i konsultować z Europejską Radą ds. Rolnictwa i Żywności (EBAF), powołaną 4 lutego br. [LINK]. Zapewnił jednocześnie, że głos organizacji działających na rzecz rozwoju obszarów wiejskich będzie uwzględniany i dlatego ELARD i Rural Youth Europe są wśród organizacji zaproszonych do EBAF. Hartmut Berndt, reprezentujący Niemiecką Sieć LGD w ELARD, w dyskusji z Komisarzem wyraził obawy, że potrzeby mieszkańców wsi nie będących rolnikami nie są słyszane w Brukseli, a oni niestety nie mogą wyjechać na ulice traktorami, tak jak to robią rolnicy.

Otwarcie ERP Mid-term Event zakończone zostało wystąpieniem Daniela Buda, wiceprzewodniczącego Komisji ds. rolnictwa Parlamentu Europejskiego, który podkreślał istotę konieczności włączenia organizacji społeczeństwa obywatelskiego w proces podejmowania decyzji o przyszłości Unii Europejskiej oraz rolę Europejskiego Parlamentu Wiejskiego w tym zakresie. W swym wystąpieniu zwrócił również uwagę na wyzwanie demograficzne w obliczu, którego stoi Europa, związane ze starzejącym się społeczeństwem, a w szczególności brakiem zainteresowania wśród ludzi młodych do pozostania na wsi i prowadzenia gospodarstw rolnych. Istnieje również z potrzebą zapewnienia młodym mieszkańcom wsi dostępu do podstawowych usług, gdyż w przeciwnym razie chcąc zapewnić sobie i swoim rodzinom wysoki standard życia wyjadą za pracą do miast. Na koniec podkreślił znaczenie Paktu dla Wsi, będącego platformą współpracy władz krajowych, regionalnych, organizacji społecznych, przedsiębiorców, środowisk naukowych, która przyczyniła się do osiągnięć Długoterminowej Wizji dla Obszarów Wiejskich.

W dalszej części otwarcia ERP Mid-term Event wzięli udział:

  • Tom Jones, the European Rural Community Alliance
  • Peter Schmid, Europejski Komitet Społeczno-Ekonomiczny (EKES)
  • Radim Sršeň, Europejski Komitet Regionów
  • Bogusław Wijatyk, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Polsce

Dyrektor Generalny MRiRW Bogusław Wijatyk w swym wystąpieniu skupił się na priorytetach  Polskiej prezydencji w Radzie UE, w tym w szczególności związanych z bezpieczeństwem żywnościowym i energetycznym, podkreślając potrzebę zapewnienia sprawiedliwego traktowania rolników w łańcuchu dostaw żywności. Wezwał jednocześnie do współpracy z organizacjami rolniczymi i innymi grupami w celu wspierania zrównoważonego rolnictwa, które jest podstawą rozwoju obszarów wiejskich. W obszarze bezpieczeństwa energetycznego podkreśli, że obszary wiejskie mają ogromny potencjał w zakresie produkcji energii odnawialnej, pomagając społecznościom stać się samowystarczalnymi i zmniejszając zależność od paliw kopalnych. Jednocześnie wyróżnił osiągnięcia projektów realizowanych przez inteligentne społeczności wiejskie, które tworzą spółdzielnie energetyczne i dzielą się odpowiedzialnością za produkcję energii.

Peter Schmidt wskazywał, że rozwój obszarów wiejskich powinien znaleźć właściwe miejsce w politykach i budżecie Unii po roku 2027, a potrzeby mieszkańców wsi nie mogą być marginalizowane, gdyż płacą oni takie same podatki i zasługują na dostęp do usług publicznych na równych prawach co mieszkańcy miast.

O wyzwaniach w głównej mierze związanymi z problemami demograficznymi opuszczaniem wsi przez osoby młode w dalszej części w imieniu organizatorów Europejskiego Parlamentu Wiejskiego dyskutowali Vanessa Halhead z ERCA, Goran Šoster z ELARD i Āris Ādlers z PREPARE. Po dyskusji o wyzwaniach, w obliczu których stoją obszary wiejskie, przedstawiciele Scottish Rural Action, gospodarza szóstego zjazdu Europejskiego Parlamentu Wiejskiego 2025, Artemis Pana i Reid Hutchison. Oni zaprezentowali północną Szkocję, gdzie 21-23 października 2025 odbędzie się zjazd. W swojej prezentacji wskazywali, że przygotowując je bazować będą na doświadczeniach z ERP 2022 w Kielcach.

W drugiej części ERP Mid-term Event dyskusję o europejskich inicjatywach na rzecz obszarów wiejskich prowadziła Lidija Pavić-Rogošić z EKES z:

  • Urszulą Budzich-Tabor, prezentującą plany na rok 2025 oraz dotychczasową działalność biura obsługującego Pakt dla Wsi (Rural Pact Support Office),
  • David Lamb, prezentujący zakres wsparcia oferowanego przez europejską sieć WPR (EU CAP Network),
  • Clara Hormigos Feli i Davide Auteri, prezentujący dane statystyczne dotyczące obszarów wiejskich będące w zasobach  Joint Research Centre Komisji Europejskiej,
  • Edina Ocsko, kierowniczka projektu Smart Rural 2027 oraz wiceprzewodnicząca grupy koordynacyjnej Paktu dla Wsi.

Po prezentacjach odbyła się dyskusja dotycząca potrzeb zgłaszanych na obszarach wiejskich oraz sposobach angażowania społeczności wiejskiej w proces podejmowania decyzji, w której uczestniczyli przedstawiciele organizatorów krajowych parlamentów wiejskich:

  • Erik A Eriksson, Hela Sverige Ska Leva, Swedish Rural Parliament
  • Anneli Kana, Kodukant, Estonian Rural Parliament
  • Dragan Roganovič, Network for Rural Development of Serbia, Balkan Rural Parliament
  • Artemis Pana, Scottish Rural and Islands Parliament
  • Kim Smedslund, PREPARE oraz grupa sterująca ERP

Dyskusja poprzedzona była prezentacją Anity Seļickiej z Latvian Rural Forum, członek grupy sterującej ERP.

Jedno z ostatnich wystąpień poprowadziła Annie Linsemark, która zaprezentowała projekty realizowane przez ELARD [LINK]. Przedstawiła również historię powstania, działalność i plany dotyczące LEADER Youth Community, inicjatywy przy ELARD mająca na celu włączanie młodzieży w działania w ramach podejścia LEADER oraz rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność (RLKS).

Wydarzenie odbyło się w języku angielskim. Nagranie z wydarzenia — otwórz.

Notatkę przygotował: Piotr Sadłocha, Prezes Polskiej Sieci LGD – Federacji Regionalnych Sieci LGD.