Komisja Europejska opublikowała komunikat dotyczący zarządzania zagrożeniami klimatycznymi w Europie. Dokument określa, w jaki sposób UE i jej państwa członkowskie mogą lepiej przewidywać, zrozumieć i reagować na narastające zagrożenia klimatyczne. Ponadto omówiono w nim strategie przygotowania i wdrożenia działań mających na celu ochronę życia, zmniejszenie kosztów oraz utrzymanie dobrobytu w całej Unii Europejskiej.
Komunikat jest reakcją na pierwszą w historii Europejską Ocenę Ryzyka Klimatycznego (EUCRA), raport naukowy Europejskiej Agencji Środowiska. Razem stanowią one wezwanie do podjęcia działań na wszystkich szczeblach rządowych, a także w sektorze prywatnym i publicznym. Te dokumenty precyzyjnie określają, w jaki sposób wszystkie główne sektory i obszary polityki są narażone na zagrożenia związane z klimatem, jak poważne i pilne są te zagrożenia oraz jak kluczowe jest, aby jasno ustalić, kto ponosi odpowiedzialność za ich wyeliminowanie.
Według lutowego raportu Copernicus Climate Change Service, średnia globalna temperatura w ostatnich 12 miesiącach przekroczyła krytyczny próg 1,5 stopnia ustalony w porozumieniu paryskim.
W raporcie zidentyfikowano 36 głównych zagrożeń klimatycznych dla Europy w pięciu obszarach tematycznych: ekosystemy, żywność, zdrowie, infrastruktura i gospodarka. Większość z tych zagrożeń wymaga natychmiastowych działań, zwłaszcza w kontekście ochrony przed skutkami upałów, powodzi i pożarów.
Raport EUCRA Komunikat Komisji
Kluczowe obszary działań
Jak dowodzą badania, wcześniejsze inwestycje w redukcję podatności na ryzyko związane z warunkami pogodowymi prowadzą do znacznie niższych kosztów niż te, które trzeba ponieść na odbudowę po suszach, powodziach, pożarach lasów, chorobach, klęskach nieurodzaju lub falach upałów.
Zgodnie z ostrożnymi szacunkami, szkody związane z tymi zjawiskami mogłyby obniżyć PKB UE o około 7% do końca stulecia. Inwestowanie w budynki, sieci transportowe i energetyczne odporne na zmiany klimatu może stworzyć znaczące możliwości biznesowe i przynieść szersze korzyści europejskiej gospodarce. To także otworzy drogę do tworzenia miejsc pracy dla wysoko wykwalifikowanych pracowników oraz dostarczenia czystej energii po przystępnych cenach.
Badania Eurobarometru wskazują, że aż 77% mieszkańców Europy uważa zmiany klimatyczne za bardzo poważny problem. Ponadto, ponad jedna trzecia Europejczyków (37%) już teraz odczuwa osobiste skutki związane z tym zagrożeniem.
Aby wesprzeć UE i jej państwa członkowskie w zarządzaniu ryzykiem klimatycznym, w komunikacie wskazano cztery kluczowe obszary działań:
- Usprawnienie zarządzania
- Komisja apeluje do państw członkowskich o budowanie świadomości zagrożeń i obowiązków w oparciu o solidne dowody i dialog. W jej opinii, istotne jest zwiększenie współpracy między poziomami zarządzania — krajowym, regionalnym i lokalnym, by zapewnić dostępność wiedzy i zasobów tam, gdzie mogą one przynieść największe korzyści. Choć odporność na zmiany klimatu staje się coraz ważniejszym elementem wszystkich strategii sektorowych, wciąż istnieją niedoskonałości w planowaniu i wdrażaniu jej na poziomie krajowym.
- Skuteczniejsze narzędzia wzmacniające pozycję obarczonych ryzykiem["risk owners" - tłum. własne]
- Decydenci, przedsiębiorstwa i inwestorzy powinni lepiej zrozumieć zależności między ryzykiem klimatycznym, inwestycjami i długoterminowymi strategiami finansowania. Dzięki temu możliwe będzie przekazywanie trafnych sygnałów rynkowych, które pomogą wypełnić obecne braki w zakresie odporności i ochrony.
Komisja Europejska oraz Europejska Agencja Środowiska (EEA) będą zapewniać dostęp do istotnych szczegółowych i lokalnych danych, produktów, aplikacji, wskaźników i usług. W celu wsparcia w sytuacjach kryzysowych, w 2025 roku uruchomiona zostanie usługa Galileo Emergency Warning Satellite Service (EWSS), która będzie służyć do przekazywania ostrzeżeń obywatelom, firmom i instytucjom publicznym nawet w przypadku awarii systemów naziemnych.
Proponowane ustawy dotyczące monitorowania lasów i monitorowania gleby pozwolą zredukować istotne braki w danych, co poprawi skuteczność narzędzi wczesnego ostrzegania o pożarach i innych klęskach żywiołowych oraz umożliwi dokładniejszą ocenę ryzyka.
- Decydenci, przedsiębiorstwa i inwestorzy powinni lepiej zrozumieć zależności między ryzykiem klimatycznym, inwestycjami i długoterminowymi strategiami finansowania. Dzięki temu możliwe będzie przekazywanie trafnych sygnałów rynkowych, które pomogą wypełnić obecne braki w zakresie odporności i ochrony.
- Wykorzystanie możliwości polityki strukturalnej
- Polityka strukturalna może efektywnie przyczynić się do zarządzania zagrożeniami klimatycznymi. Szczególnie obiecujące są jej trzy obszary: lepsze planowanie przestrzenne w państwach członkowskich, uwzględnianie zagrożeń klimatycznych w infrastrukturze krytycznej, oraz łączenie mechanizmów solidarności UE, jak UCPM, Fundusz Solidarności UE i inwestycje strukturalne w ramach polityki spójności.
- Właściwe warunki wstępne dla zapewnienia finansowania działań na rzecz odporności klimatycznej
- Kluczowe znaczenie będzie miało pozyskanie wystarczających środków finansowych na rzecz zwiększenia odporności na zmiany klimatyczne, zarówno ze środków publicznych, jak i prywatnych. Komisja jest gotowa wspierać państwa członkowskie w doskonaleniu procesu uwzględniania w krajowych budżetach planów wydatków związanych z ryzykiem klimatycznym.
Po więcej informacji w powyższym temacie zapraszamy na stronę źródłową: Komisja Europejska