Edukacja i rozwój kompetencji, dostęp do ziemi i rynków, zrównoważony rozwój oraz system płatności w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) to kluczowe obszary, które – zdaniem uczestników Grupy tematycznej „Gen Z: Liderzy odnowy pokoleniowej w rolnictwie”, działającej w ramach Europejskiej Sieci WPR – wymagają usprawnień, by skutecznie wspierać odnowę pokoleniową w europejskim rolnictwie.

W okresie od października do grudnia 2024 r. grupa tematyczna  pracowała nad tym zagadnieniem, analizując pięć różnych profili potencjalnych rolników, odzwierciedlających różnorodność aspiracji i wyzwań młodych ludzi związanych z wyborem kariery w rolnictwie. Te profile ukazują możliwy rozwój młodych rolników w perspektywie najbliższych dziesięciu lat oraz czynniki, które ten rozwój mogą wspierać.

Zaangażowana i dynamiczna grupa młodych interesariuszy WPR (w większości poniżej 30. roku życia) opracowała propozycje zmian politycznych, które mogą ułatwić przyszłym rolnikom prowadzenie zrównoważonej i odpornej działalności rolniczej w dłuższej perspektywie.

Praca grupy zaowocowała zestawem rekomendacji obejmujących siedem głównych obszarów działania. Zaproponowano konkretne rozwiązania, które mogą uczynić rolnictwo bardziej atrakcyjną i realną ścieżką zawodową dla młodych ludzi. Wszystkie rekomendacje zostały zebrane w przystępnie opracowanym dokumencie, uzupełnionym o przykłady dobrych praktyk, takich jak irlandzka Land Mobility Service, francuska inicjatywa Terre de Liens czy Dekret o dzierżawie gruntów rolnych z Flandrii (Belgia).

1. Edukacja i rozwój umiejętności – konieczne jest rozszerzenie programów edukacyjnych oraz zwiększenie dostępności praktycznych form kształcenia.

2. Dostęp do ziemi i wsparcia finansowego – grupa proponuje utworzenie Europejskiego Obserwatorium Ziemi, dopasowane instrumenty finansowe oraz bardziej przyjazne systemy kredytowe. Ważna jest też promocja istniejących mechanizmów wsparcia, jak np. inicjatywy Europejskiego Banku Inwestycyjnego skierowane do młodych rolników.

3. Zrównoważony rozwój i innowacje – rekomendacje obejmują wsparcie dla transformacji w kierunku zrównoważonego rolnictwa, wdrażanie narzędzi cyfrowych i innowacji technologicznych oraz programy ułatwiające przejście na ekologiczne praktyki.

4. Społeczny wymiar rolnictwa – grupa zwraca uwagę na konieczność lepszego wsparcia w zakresie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, równości płci oraz poprawy wizerunku rolników w społeczeństwie.

5. Płatności w ramach WPR – reformy powinny uwzględniać specyficzne potrzeby młodych rolników, w tym zmiany w warunkowości i zasadach przyznawania płatności bezpośrednich, uproszczenie procedur oraz poprawę dostępu do informacji.

6. Dostęp do rynku i systemy żywności lokalnej – młodzi interesariusze postulują bardziej sprawiedliwy handel, wspieranie lokalnych systemów żywnościowych, budowanie współpracy rynkowej oraz lepsze powiązania między obszarami wiejskimi a miejskimi.

7. Zaangażowanie młodych interesariuszy – aktywne uczestnictwo młodych ludzi ma zasadnicze znaczenie dla ożywienia sektora rolnego, jego długofalowej trwałości i atrakcyjności obszarów wiejskich.

Zestaw rekomendacji (pobierz pdf, wersja anglojęzyczna)

Europejska Sieć WPR  wspiera głos młodzieży, tworząc przestrzenie do dialogu i współpracy poprzez dedykowane wydarzenia oraz prace tematyczne.