
W ramach naszego cyklu Dobre praktyki dla wsi prezentujemy kolejny inspirujący projekt „Dziedzictwo dla przyszłości”, który miał na celu integrację międzypokoleniową oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego na obszarach działania czterech Lokalnych Grup Działania – trzech z Polski i jednej z Włoch. Skierowany był do dwóch grup społecznych: młodzieży (poniżej 35 roku życia) oraz seniorów (50+), różniących się nie tylko wiekiem, ale i postrzeganiem rzeczywistości.
Główne założenie projektu opierało się na budowaniu mostu porozumienia pomiędzy pokoleniami poprzez wspólne działania związane z archiwizacją społeczną. Młodzi uczestnicy zdobyli wiedzę z zakresu historii lokalnej, technik dokumentowania wspomnień oraz pracy z materiałem archiwalnym. Z kolei osoby starsze mogły poczuć się docenione, dzieląc się swoimi historiami i doświadczeniem.
Projekt wpłynął na wzmocnienie więzi młodych ludzi z miejscem zamieszkania, podnosząc ich identyfikację z lokalną społecznością. Uczestnicy uświadomili sobie, że „małe ojczyzny” kryją w sobie ciekawe opowieści, które warto pielęgnować. Dzięki wywiadom przeprowadzanym z seniorami młodzież mogła spojrzeć na wydarzenia historyczne z zupełnie nowej perspektywy – oczami ich bezpośrednich uczestników.
Seniorzy, dzięki zainteresowaniu ich wspomnieniami, poczuli się ważni i potrzebni, a wspólne rozmowy stały się pretekstem do lepszego poznania się i budowania wzajemnego szacunku.
Kluczowe działania projektowe
- Spotkanie inauguracyjne w Polsce – z udziałem wszystkich partnerów projektu (cztery LGD, w tym jedna z Włoch) oraz animatora projektu. Celem było omówienie szczegółów realizacji działań.
- Rekrutacja i wybór trenerów – dwóch ekspertów (filmowiec i historyk) odpowiadało za przeszkolenie uczestników z zakresu archiwizacji społecznej.
- Szkolenie uczestników – 2-dniowe warsztaty w Polsce, podczas których młodzież zdobyła wiedzę teoretyczną i praktyczną dotyczącą prowadzenia wywiadów, obsługi sprzętu, selekcji tematów oraz pracy z narracjami wspomnieniowymi.
- Realizacja pilotażowych wywiadów – nagrania przeprowadzone lokalnie przez uczestników.
- Międzynarodowe warsztaty we Włoszech – służące analizie i omówieniu wyników dotychczasowej pracy oraz wypracowaniu rekomendacji na kolejne etapy projektu.
- Produkcja filmu i publikacji – dokumentujące przebieg projektu i promujące metodę archiwizacji społecznej.
- Działania promocyjne – prezentacja materiałów na wydarzeniach lokalnych, w izbach pamięci oraz w internecie.
- Konferencje podsumowujące – jedna we Włoszech (LGD Alto Casertano), druga w Polsce (LGD Zalew Zegrzyński), promujące rezultaty projektu i ideę archiwizacji społecznej.
Osiągnięte rezultaty
- Integracja społeczna i międzypokoleniowa – wzajemne poznanie, zrozumienie i współpraca pomiędzy młodzieżą a seniorami.
- Zachowanie dziedzictwa lokalnego – utrwalenie wspomnień i historii osób starszych w formie cyfrowej i publikacyjnej.
- Wzrost identyfikacji lokalnej – młodzi ludzie zaczęli postrzegać swoje otoczenie jako przestrzeń o dużej wartości historycznej i kulturowej.
- Współpraca międzynarodowa – wymiana doświadczeń między uczestnikami z Polski i Włoch.
- Projekt może być z powodzeniem realizowany na innych obszarach i w innych krajach.
Dobra praktyka
Projekt „Dziedzictwo dla przyszłości” wyróżnia się zastosowaniem archiwizacji społecznej jako narzędzia edukacyjnego, integracyjnego i promującego dziedzictwo kulturowe. Dzięki nowoczesnym narzędziom (audio-wideo) i metodom pracy międzypokoleniowej, inicjatywa zyskała nowatorski i uniwersalny charakter. To model działania, który można łatwo adaptować do różnych społeczności lokalnych – niezależnie od kraju czy specyfiki regionu.
Więcej informacji o projekcie dostępnych jest w naszej bazie dobrych praktyk — otwórz.