Innowacyjny system selekcji bydła rasy polskiej czerwonej w celu doskonalenia wołowiny ras rodzimych oraz utworzenie repozytorium DNA bydła objętego programem ochrony zasobów genetycznych z zastosowaniem aplikacji "e-DNA: ID Bydła"

Głównym celem operacji będzie utworzenie innowacyjnego systemu selekcji bydła polskiego czerwonego (PR) obejmującego: chów przyszłych buhajków, kontrolę pochodzenia na podstawie DNA, identyfikację i potwierdzenie rasy PR testem genetycznym.

System identyfikacji i kontroli pochodzenia będzie opierał się na opracowanym repozytorium DNA i webowej aplikacji e-DNA: ID Bydła, które pozwolą na transfer informacji między podmiotami prowadzącymi księgi, stacjami unasienniania, służbami weterynaryjnymi, ARiMR i IZ PIB. Ponadto, celem będzie uzyskanie udoskonalonej wołowiny oraz promocja mięsa ras rodzimych.

Rasa polska czerwona, należąca do czterech rodzimych ras bydła o dużym znaczeniu krajowym i międzynarodowym, pierwotnie była selekcjonowana ze względu na wydajność mleka. W obecnej sytuacji, celem ochrony rasy i zwiększenia populacji, tworzone są stada hodowlane zorientowane na produkcję mięsa.

Krowy rasy PR w tym systemie są utrzymywane na pastwiskach, pozostawiając cielęta z matkami do siódmego miesiąca życia. Dla dokładnej oceny wartości użytkowej byczków i skutecznej selekcji, konieczne jest utrzymanie zwierząt w jednolitych warunkach. W odchowalni byczki są hodowane w jednakowych warunkach bytowych, żywieniowych i weterynaryjnych, co umożliwia rzetelną selekcję do hodowli.

Istotny wpływ na proces selekcji ma kontrola rodowodów, szczególnie ze względu na koszty odchowu. Analizy rodowodowe eliminują błędy wynikające z nieprawidłowego przypisania potomstwa do rodziców, co mogłoby prowadzić do hodowli zwierząt pochodzących od mniej wartościowych osobników, negatywnie wpływając na postęp hodowlany i generując dodatkowe koszty. Ponadto, stosowanie testów DNA do potwierdzenia rasy bydła oraz wykorzystanie aplikacji internetowej umożliwia promocję mięsa pochodzącego od rodzimych ras bydła. 

Działania podejmowane w ramach projektu

Prace grupy operacyjnej skupią się wokół opracowania innowacyjnego systemu chowu bydła rasy polskiej czerwonej. 

Cele obejmują:

1. Odchów cieląt rasy PR.
2. Stworzenie Repozytorium DNA dla bydła PR i innych ras zachowawczych + kontrola pochodzenia.
3. Aplikację e-DNA: ID Bydła do przepływu informacji.
4. Test DNA do identyfikacji rasy i jej udziału procentowego. Operacja oceni również zmienność genetyczną bydła PR, zachowując bioróżnorodność i produkcję jakościowego mięsa. Aplikacja e-DNA: ID Bydła pozwoli kontrolować wołowinę wprowadzaną na rynek.

Główne korzyści z realizacji projektu

Zastosowanie przewidywanych rezultatów operacji przyniesie szereg istotnych korzyści dla hodowców i dla przemysłu mięsnego.

• Przede wszystkim, utworzenie odchowalni dla cieląt rasy polskiej czerwonej, w ramach programu ochrony zasobów genetycznych, umożliwi kontrolę nad jakością hodowli oraz selekcję zwierząt najlepiej przystosowanych do produkcji mięsa. To z kolei może przynieść poprawę opłacalności hodowli oraz zapewnić wysoką jakość mięsa, co zwiększy konkurencyjność produktów na rynku.
• Ponadto, wprowadzenie testów DNA do identyfikacji rasy oraz określenia udziału genetycznego będzie miało istotny wpływ na kontrolę jakości produktów mięsnych na rynku. Dzięki temu możliwe będzie skuteczne zapewnienie zgodności deklarowanej rasy bydła z faktycznym pochodzeniem mięsa, co zwiększy zaufanie konsumentów i usprawni zarządzanie jakością w przemyśle mięsnym.
• Stworzenie repozytorium DNA dla bydła objętego programem ochrony genetycznej umożliwi pełne śledzenie historii hodowlanej zwierząt oraz lepsze zarządzanie zasobami genetycznymi, co ma kluczowe znaczenie dla długoterminowej ochrony i zrównoważonego wykorzystania genetycznych zasobów bydła rasy polskiej czerwonej.
• Analiza zmienności genetycznej populacji bydła polskiego czerwonego na podstawie badań markerów mikrosatelitarnych DNA pozwoli na lepsze zrozumienie genetycznych cech rasy, co może przyczynić się do lepszej selekcji genetycznej i doskonalenia cech produkcyjnych.
• Wreszcie, wdrożenie webowej aplikacji e-DNA: ID Bydła przyczyni się do usprawnienia zarządzania dokumentacją hodowlaną, a także umożliwi łatwiejsze zgłaszanie zwierząt do programu ochrony i prowadzenie badań DNA. Dostęp do tej aplikacji umożliwi również łatwiejszą identyfikację mięsa z ras rodzimych, co może zwiększyć świadomość i popularność produktów mięsnych pochodzących od rasy polskiej czerwonej.