Utworzenie Zagrody Edukacyjnej Pszczelandia
Pomysłodawcami Zagrody Edukacyjnej oraz związanych z nią warsztatów są Dariusz i Małgorzata Pucer. Dysponują oni bogatą wiedzą i kilkudziesięcioletnim doświadczeniem w pszczelarstwie, przetwórstwie miodu, ekologii i apiterapii. W odpowiedzi na liczne zapytania, dotyczące możliwości organizacji zajęć edukacyjnych dla różnych grup wiekowych – od dzieci przedszkolnych po gimnazjalistów, a także dla kół pszczelarskich – postanowili działać.
Właściciele zagrody, przeprowadzili szeroko zakrojone badania wśród nauczycieli, dyrektorów przedszkoli i prezesów kół pszczelarskich, aby zidentyfikować potencjalne zapotrzebowanie na takie usługi. Wyniki wskazały na duże zainteresowanie i gotowość do uczestnictwa w tego rodzaju zajęciach. W odpowiedzi stworzyli więc kilka autorskich programów edukacyjnych. Są one dostosowane do wieku i zainteresowań uczestników oraz obejmują różne zakresy budżetowe. Skupiają się na takich kwestiach jak: produkcja zwierzęca, przetwórstwo miodu, świadomość ekologiczna i konsumencka, dziedzictwo kulturowe wsi, tradycyjne zawody, rękodzieło oraz twórczość ludowa.
Aby zwiększyć atrakcyjność oferty, programy edukacyjne zostały wzbogacone elementami artystycznymi, na przykład wytwarzaniem świec z wosku pszczelego. Realizacja tego przedsięwzięcia wymagała jednak wybudowania i wyposażenia specjalnie przystosowanego budynku. W jego skład wchodzą sale edukacyjne z nowoczesnym sprzętem multimedialnym, pszczelnik z fragmentem pasieki oraz ekspozycje edukacyjne. Dodatkowo, budynek zawiera miodową galerię, w której uczestnicy mogą degustować różne rodzaje miodu i zapoznać się z ich właściwościami. Obiekt jest również wyposażony w toalety dla uczestników, pomieszczenia administracyjne oraz pomieszczenia socjalne dla pracowników.
Głównym założeniem projektu było rozwinięcie przedsiębiorstwa, a pośrednio także zwiększenie przychodów i uruchomienie nowych źródeł dochodu. Ostatecznym zamierzeniem było podniesienie rentowności działalności. Dodatkowo, strategia zakładała ekspansję zatrudnienia przez angażowanie nowych pracowników do prowadzenia zajęć edukacyjnych, które miały korzystnie wpłynąć na finansowe wyniki firmy.
W odpowiedzi na niewypełnioną niszę na rynku edukacyjnym województwa warmińsko-mazurskiego, przedsiębiorstwo postanowiło zaoferować programy edukacyjne dostępne przez cały rok. Właściciele, dysponujący znaczącą wiedzą i doświadczeniem, zobowiązali się do edukowania młodszych pokoleń w kluczowych zagadnieniach, takich jak rola pszczół w ekosystemie i znaczenie ochrony środowiska.
Realizacja tego wymagała jednak zewnętrznego wsparcia finansowego. W tym kontekście kluczowa okazała się współpraca z LGD Barcja. W 2017 roku, dzięki pozyskanym funduszom z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego, udało się utworzyć innowacyjną, interaktywną zagrodę edukacyjną. Instytucja ta zdobyła uznanie najlepszej w regionie i stała się niemal codziennym celem wycieczek edukacyjnych. Małgorzata Pucer opracowała kilka ścieżek edukacyjnych, które obejmują zagadnienia bartnictwa, pszczelarstwa, zdrowej żywności i ekologii. Sukces przedsięwzięcia został uwieńczony w 2019 roku, kiedy to Zagroda Edukacyjna Pszczelandia dołączyła do Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych.
Zrealizowane działania
W styczniu 2020 roku oddano do użytku nowoczesny obiekt o powierzchni 300 metrów kwadratowych, wyposażony w trzy sale edukacyjne. Na tej przestrzeni odbywają się różnorodne zajęcia i warsztaty, skierowane do dzieci, młodzieży oraz dorosłych. Budynek wyróżnia się zastosowaniem paneli fotowoltaicznych, które efektywnie zaspokajają potrzeby energetyczne, jednocześnie minimalizując emisję zanieczyszczeń.
W otoczeniu przypominającym pasiekę pszczelą, Małgorzata Pucer prowadzi warsztaty, na których uczestnicy zgłębiają tajniki świata pszczół.
Prezentowane podczas nich są zarówno aspekty historyczne bartnictwa, jak i zasady apiterapii. Ich uczestnicy dowiadują się o kluczowej roli pszczół w ekosystemie i ich ochronie.
Obiekt edukacyjny, nazwany Pszczelndią, to nowoczesna, komfortowo wyposażona przestrzeń. Obejmuje ona trzy sale edukacyjne: Pszczelnik z fragmentem pasieki i ekspozycją historyczną, Galerię Miodową oraz Miodowe Warsztaty ze szklanym ulem pokazowym. Dodatkowo, budynek wyposażony jest w salę konferencyjną, pomieszczenie kuchenne dla uczestników oraz cztery toalety z łazienkami.
Jednym z najbardziej innowacyjnych elementów oferty są filmy edukacyjne w technologii 3D. Dzięki profesjonalnemu wyposażeniu, w tym projektorowi 3D i okularom, uczestnicy mogą w bezpieczny sposób zgłębiać świat pszczół. Jest to unikatowa atrakcja, której nie oferuje żadna inna placówka edukacyjna w Polsce.
Podczas wycieczek edukacyjnych uczestnicy mają okazję do degustacji miodowych specjałów i uczestniczenia w warsztatach tematycznych. W trakcie tych naukowych przygód można również zanurzyć się w świat iluzji optycznych dzięki technologii 3D.
W ramach oferty, Małgorzata Pucer zaprojektowała trzy ścieżki edukacyjne:
-
Wielka przygoda z małą pszczołą — uczestnicy odwiedzają Pszczelnik, gdzie za pomocą technologii 3D przenoszą się w świat iluzji optycznych. Program obejmuje również poznanie historii bartnictwa, sezonowych prac w pasiece oraz narzędzi pasiecznych. Uczestnicy dowiadują się, jak chronić pszczoły i ich naturalne środowisko, a także mają możliwość wykonania własnoręcznej świecy z wosku pszczelnego.
-
Złota kropla miodu — program skupia się na walorach zdrowotnych produktów pszczelich. Uczestnicy dowiadują się o różnicach między miodami konwencjonalnymi a ekologicznymi oraz o znaczeniu certyfikatu "zielonego listka". Na zakończenie, samodzielnie napełniają słoiczek miodu i przyklejają na nim własnoręcznie zaprojektowaną etykietę.
-
Zielony listek — zajęcia dla entuzjastów ekologii i zdrowego stylu życia. Uczestnicy odwiedzają Pszczelnik, gdzie degustują produkty ekologiczne i uczą się, jak chronić pszczoły. Jako element praktyczny, wykonują hotel dla dzikich zapylaczy.
Dodatkowo, w latach 2021-2022 Małgorzata Pucer ukończyła pierwsze w Polsce seminarium z apiterapii, co pozwoliło na rozszerzenie oferty o nowe warsztaty. W ramach tych warsztatów uczestnicy dowiadują się, jak wspierać zdrowie i urodę za pomocą produktów pszczelich.
W ramach warsztatów z apiterapii, uczestnicy mają możliwość praktycznego zapoznania się z produktami pszczelimi i ich wpływem na zdrowie i urodę. Program obejmuje również praktyczne ćwiczenia, w trakcie których wykonują balsam do ust lub krem, który zabierają ze sobą do domu. Wsparciem dla tych działań jest edukacyjny profil na Instagramie, który w krótkim czasie zdobył dużą popularność.
Osiągnięte rezultaty
Główną misją założonej zagrody jest nie tylko rozwój i zwiększenie dochodów w ramach istniejącego przedsiębiorstwa i gospodarstwa rolnego, ale również promowanie świadomości ekologicznej wśród różnych grup demograficznych.
Udział w oferowanych programach edukacyjnych efektywnie zwiększa wiedzę uczestników w obszarach ochrony środowiska i zrównoważonej produkcji.
Wykorzystując trzydziestoletnie doświadczenie w dziedzinach pszczelarstwa, bartnictwa i ekologii, właściciele zagrody angażują zmysły uczestników — węch, słuch, dotyk, wzrok i smak — w celu efektywnego przekazania wiedzy. Z entuzjazmem dążą do zainteresowania młodszych pokoleń tematyką przyrodniczą i ekologiczną.
Zagroda jest regularnie odwiedzana przez placówki edukacyjne, które korzystają z warsztatów o charakterze proekologicznym. W ramach obowiązujących programów edukacyjnych, szkoły i przedszkola mają możliwość przeprowadzenia praktycznych lekcji przyrody, skoncentrowanych na życiu pszczół i zrównoważonej produkcji.
Dodatkowo, zagroda oferuje warsztaty rodzinne, umożliwiające kreatywne spędzenie czasu dla różnych pokoleń. Programy te są również dostępne dla dzieci z ograniczeniami, uczestniczących w Specjalnych Ośrodkach Szkolno-Wychowawczych oraz Warsztatach Terapii Zajęciowej. Turystyka lokalna również korzysta z oferty zagrody, co potwierdza jej obecność w katalogu atrakcji turystycznych regionu.
Właściciele, poprzez swoją działalność, demonstrują nowoczesny i otwarty charakter wiejskiego życia w regionie Mazur. Działania te nie tylko promują lokalne rzemiosło i zrównoważone praktyki, ale również generują nowe miejsca pracy w regionie.
Zagroda zdobyła liczne nagrody i wyróżnienia od różnych instytucji, co świadczy o jej skuteczności i wpływie na społeczność. Wśród nich znajdują się pierwsze miejsca w konkursach organizowanych przez Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk oraz Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie.
Edukacyjne programy zagrody, skierowane do instytucji edukacyjnych, oferują różnorodne i praktyczne podejście do nauczania, co wzbogaca proces kształcenia. Uczestnicy warsztatów, w tym dzieci z różnych typów szkół i ośrodków, doceniają zarówno poziom merytoryczny zajęć, jak i unikalny charakter miejsca.
Podsumowując, inicjatywa Zagrody Edukacyjnej Pszczelandia przyniosła liczne korzyści na różnych płaszczyznach - od edukacji i świadomości ekologicznej, przez promocję zrównoważonego rolnictwa i lokalnych produktów, po wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy regionu. Działania te zyskały uznanie w formie nagród i wyróżnień, co potwierdza ich skuteczność i pozytywny wpływ na społeczność.